7 oktober 2025 – Leeuwarden
De provincie Fryslân is gestopt met de zogenoemde landelijke werkwijze Natuurvriendelijk Isoleren (NVI). Vanaf het najaar van 2025 verandert de manier waarop in Fryslân geïsoleerd mag worden, vanwege nieuwe landelijke regels en de introductie van een nieuwe onderzoeksmethode: eDNA.
Nieuwe landelijke methode: eDNA
Om beschermde vleermuizen beter te beschermen, heeft het Rijk in de Omgevingswet vastgelegd dat er bij spouwmuurisolatie gebruikgemaakt kan worden van eDNA-onderzoek. Met deze methode wordt via DNA-sporen vastgesteld of er vleermuizen in of rond een woning aanwezig zijn (of recent zijn geweest).
- Wordt er geen DNA van vleermuizen gevonden? Dan mag de spouwmuur direct worden geïsoleerd.
- Wordt er wel DNA aangetroffen? Dan is aanvullend ecologisch onderzoek verplicht voordat er mag worden geïsoleerd.
Deze nieuwe werkwijze vervangt de oude NVI-methode en maakt de eerdere afspraken over natuurvriendelijk isoleren juridisch en ecologisch niet langer houdbaar.
Natuurvriendelijk isoleren niet meer toegestaan
Sinds 2024 konden inwoners in Fryslân hun woning isoleren volgens de landelijke werkwijze Natuurvriendelijk Isoleren (NVI). Hierbij was geen uitgebreid ecologisch onderzoek of vergunning nodig, mits het isolatiebedrijf gecertificeerd was en volgens de landelijke richtlijnen werkte.
Het Rijk had oorspronkelijk het plan om deze werkwijze te legaliseren, maar heeft inmiddels laten weten dat dit juridisch en ecologisch niet haalbaar is. Daarom heeft de provincie Fryslân op 7 oktober 2025 besloten om de NVI-methode niet langer toe te staan. Ook de vergunningverlening binnen het pre-soortenmanagementplan (pre-SMP) wordt voorlopig stilgelegd.
Wat betekent dit voor inwoners?
Huiseigenaren die hun woning willen isoleren, moeten voortaan gebruikmaken van de eDNA-methode of wachten tot er binnen hun gemeente een soortenmanagementplan (SMP) beschikbaar is. Dit voorkomt schade aan beschermde diersoorten, zoals vleermuizen, en zorgt dat isolatieprojecten volgens de wet plaatsvinden.
